«Երևանը` գրքի համաշխարհային մայրաքաղաք» միջոցառումների շրջանակում վերջերս «Գաֆէսճյան» արվեստի կենտրոնում նշվեց իտալահայ գրող ԱՆՏՈՆԻԱ ԱՐՍԼԱՆԻ «Զմյուռնիայի ճանապարհը» գրքի հայերեն թարգմանության շնորհանդեսը: Իտալիայում գիրքը լույս է տեսել 160 հազար տպաքանակով, վերահրատարակվել է 16 անգամ: Այն «Արտույտների ագարակը» հանրահայտ գրքի շարունակությունն է, որի հիման վրա Տավիանի եղբայրները նկարահանել են համանուն ֆիլմը:
«2007-ին «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնը բացվեց «Արտույտների ագարակը» ֆիլմով, նույն թվականին հայ հասարակության դատին ներկայացվեց գրքի հայերեն տարբերակը»,- մեզ հետ զրույցում ասաց «Արտույտների ագարակը» և «Զմյուռնիայի ճանապարհը» վեպերի թարգմանիչ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, Վենետիկի համալսարանի դասախոս ՍՈՆԱ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ:- «Արտույտների ագարակը» գրողի` թուրքական յաթաղանից մազապուրծ եղած նախնիների մասին է: Երկրորդ գրքում ներկայացվում է փրկված հերոսների պատմությունը»:
Նշենք, որ «Զմյուռնիայի ճանապարհը» թարգմանաբար ներկայացվում է առաջին անգամ: «Արտույտների ագարակը» թարգմանվել է շուրջ 20 լեզվով, արժանացել 22 մրցանակի, այդ թվում` «Լոս Անջելես Թայմսի» «Լավագույն գիրք» մրցանակին: Միայն Իտալիայում, որտեղ հայ համայնքը շուրջ 2000 ներկայացուցիչ ունի ընդամենը, սպառվել է գրքի ավելի քան 300000 օրինակ:
Միայն Անտոնիա Արսլանի գրականության միջոցով Ցեղասպանությունը հայտնի է դառնում հարյուր հազարավոր մարդկանց: «Իսկ ի՞նչ կարող է փոխել գրականությունը քաղաքական դաշտում, ի վերջո, մեծ երկրները, ԱՄՆ-ն կճանաչե՞ն Հայոց մեծ եղեռնը»: «Իրատես de facto»-ի այս հարցին պատասխանելով` գրողը նշեց, որ Իտալիայում շատերը գիտեն` ինչ է կատարվել 1915-ին: «Իրականում ցեղասպանության խնդիրը մեծապես հայտնի է նաև Ամերիկայում: Ես մայիսին գնալու եմ Դեթրոյտ, ներկայացնելու եմ իմ գրքերը և դասախոսություն եմ կարդալու»,- ասաց, նաև, հույս հայտնեց, որ Ամերիկան, ի վերջո, պաշտոնապես կճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը: Նրա խոսքով` Իտալիայում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցում ինչ-որ չափով օգնել է հենց գրականությունը:
Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ